Odia Sahityare Dharmadhara

ଡକ୍ଟର ସୁରେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ମହାରଣାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଲିଖିତ “ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ଧର୍ମଧାରା”ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଶିକ୍ଷାଗତ କୃତି ଯାହା ଧାର୍ମିକ ପରମ୍ପରା ଏବଂ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ ଉପରେ ସେମାନଙ୍କର ପ୍ରଭାବ ଉପରେ ଗଭୀର ଭାବରେ ଆଲୋକପାତ କରେ।ଏହି ପୁସ୍ତକଟି ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଦେଖାଯାଉଥିବା ବିଶ୍ୱାସର ଅନନ୍ୟ ମିଶ୍ରଣ, ବିଶେଷକରି ସର୍ବାଙ୍ଗୀନ ଜଗନ୍ନାଥ ଧର୍ମ ଉପରେ ବିଶେଷ ଧ୍ୟାନ ଦେଇ ଓଡ଼ିଶାର ସାହିତ୍ୟିକ ଭୂଦୃଶ୍ୟକୁ କିପରି ବିଭିନ୍ନ ଧର୍ମ ଗଠନ କରିଛି ତାହା ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିବା ପାଇଁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଛି।ଏହା ଜୈନ ଧର୍ମ, ବୌଦ୍ଧ ଧର୍ମ, ଶୈବ ଧର୍ମ, ଶକ୍ତି ଧର୍ମ, ନାଥ ଧର୍ମ, ଖ୍ରୀଷ୍ଟିଆନିଟି, ବ୍ରହ୍ମ ଧର୍ମ ଏବଂ ମହିମା ଧର୍ମ ଭଳି ବିଭିନ୍ନ ଧାର୍ମିକ ଧାରାଗୁଡ଼ିକର ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ ଉପରେ ବିବର୍ତ୍ତନ ଏବଂ ପ୍ରଭାବକୁ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରେ। ପୁସ୍ତକଟି କିଛି ଅଂଶରେ ବିଭକ୍ତ, ପ୍ରଥମ ଭାଗରେ ଏହି ଧର୍ମଗୁଡ଼ିକ, ସେମାନଙ୍କର ଐତିହାସିକ ବିକାଶ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ସାହିତ୍ୟିକ ପ୍ରତିଫଳନ ଉପରେ ଏକ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଆଲୋଚନା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି। ଏହା ଏକ ସମାଲୋଚନାମୂଳକ ବିଶ୍ଳେଷଣ ଯାହା ବିବିଧ ଭାରତୀୟ ଧାର୍ମିକ, ଦାର୍ଶନିକ ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ପରମ୍ପରାର ଏକ କେନ୍ଦ୍ର ଭାବରେ ଓଡ଼ିଶାର ଐତିହାସିକ ଭୂମିକାକୁ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ କରିଥାଏ।
“Odia Sahityare Dharmadhara”by Dr. Surendra Kumar Maharana is a significant academic work that delves into the religious traditions and their influence on Odia literature.The book aims to shed light on how various religions have shaped the literary landscape of Odisha, with a particular focus on the unique blend of faiths found in the region, especially the all-encompassing Jagannath Dharma.It explores the evolution and impact of different religious streams like Jainism, Buddhism, Shaivism, Shaktism, Nath cult, Christianity, Brahma Dharma, and Mahima Dharma on Odia literature. The book is divided into parts, with the first part providing a brief discussion on these religions, their historical development, and their literary reflections. It’s a critical analysis that highlights Odisha’s historical role as a hub for diverse Indian religious, philosophical, and cultural traditions.