Moksh

ପ୍ରତିଭା ରାୟଙ୍କ ଲିଖିତ “ମୋକ୍ଷ”ହେଉଛି ପ୍ରଖ୍ୟାତ ଓଡ଼ିଆ ଲେଖିକାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଲିଖିତ ଏକ କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ ସଂଗ୍ରହ। ବିଭିନ୍ନ କାହାଣୀରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରାଯାଇଥିବା ମୁଖ୍ୟ ବିଷୟବସ୍ତୁ ହେଉଛି ମୁକ୍ତି, ଯାହା ଶାରୀରିକ ଏବଂ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ସ୍ୱାଧୀନତା ଉଭୟକୁ ଘେରି ରହିଛି। କାହାଣୀଗୁଡ଼ିକ ଭାରତର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏବଂ ମାନବ ମନସ୍ତତ୍ତ୍ୱ ପ୍ରତି ରାୟଙ୍କ ଗଭୀର ବୁଝାମଣା ଏବଂ ସ୍ମରଣୀୟ ଚରିତ୍ର ସୃଷ୍ଟି କରିବାର କ୍ଷମତାକୁ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରେ। ପୁସ୍ତକଟି ପ୍ରାୟତଃ ଜଟିଳ ସାମାଜିକ ସମସ୍ୟାଗୁଡ଼ିକର ଖୋଳତାଡ଼ କରେ, ପିତୃସତ୍ତ୍ୱାକାର୍ଯ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ମାନଦଣ୍ଡ, ଜାତି ପ୍ରଥା ଏବଂ ବ୍ୟକ୍ତିମାନଙ୍କର ପରିଚୟ ଏବଂ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣତା ଖୋଜିବା ପାଇଁ ସଂଘର୍ଷ ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଏ। ଶୀର୍ଷକ କାହାଣୀ “ମୋକ୍ଷ” ବାରାଣସୀରେ ମୃତ୍ୟୁ, ପୁନର୍ଜନ୍ମ ଏବଂ ଅସ୍ତିତ୍ୱର ଚକ୍ରରୁ ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ମୁକ୍ତିର ବିଷୟବସ୍ତୁ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରେ, ଅନ୍ୟ କାହାଣୀଗୁଡ଼ିକ ତାଙ୍କ ଝିଅର ଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ଜଣେ ମାଆଙ୍କ ସଂଘର୍ଷ, ଜଣେ ମହିଳାଙ୍କ ଆତ୍ମସନ୍ଧାନ ଏବଂ ମୃତ୍ୟୁ ସହିତ ଗଭୀର ମୁକାବିଲା ଭଳି ବିଷୟଗୁଡ଼ିକୁ ସମ୍ବୋଧିତ କରେ। ସାମଗ୍ରିକ ଭାବରେ, “ମୋକ୍ଷ”କୁ ଏକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ, ଚିନ୍ତାପ୍ରବଣ ଏବଂ ଆଲୋକିତ ସଂଗ୍ରହ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ଯାହା ପାଠକଙ୍କୁ ମାନବ ଅବସ୍ଥା ଏବଂ ସ୍ୱାଧୀନତାର ଅନୁସନ୍ଧାନ ବିଷୟରେ ଗଭୀର ବୁଝାମଣା ପ୍ରଦାନ କରେ।
“Moksh” (also spelled “Moksha”) by Pratibha Ray is a collection of short stories by the renowned Odia author. The central theme explored throughout the various stories is liberation, encompassing both physical and spiritual freedom. The stories are set in different parts of India and showcase Ray’s deep understanding of human psychology and her ability to create memorable characters. The book often delves into complex societal issues, questioning patriarchal norms, caste systems, and the struggles of individuals to find their identity and fulfillment. While the title story “Moksha” explores themes of death, rebirth, and ultimate liberation from the cycle of existence in Varanasi, other stories tackle topics like a mother’s fight for her daughter’s education, a woman’s search for self, and profound encounters with death. Overall, “Moksh” is considered a powerful, thought-provoking, and illuminating collection that leaves the reader with a deeper understanding of the human condition and the pursuit of freedom.