Chitralekha

“ଚିତ୍ରଲେଖା” ହେଉଛି ଭଗବତୀ ଚରଣ ବର୍ମାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଲିଖିତ ଏକ ମନମୋହକ ଦାର୍ଶନିକ-ଐତିହାସିକ ଉପନ୍ୟାସ, ଯାହା ମୌର୍ଯ୍ୟ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ସମୟରେ ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତରେ ଅବସ୍ଥିତ। କାହାଣୀଟି ମୁଖ୍ୟତଃ ରହସ୍ୟମୟ ନୃତ୍ୟଶିଳ୍ପୀ ଚିତ୍ରଲେଖା ଏବଂ ଦୁଇ ବିପରୀତ ପୁରୁଷଙ୍କ ସହିତ ତାଙ୍କର ସମ୍ପର୍କ: ବୀଜଗୁପ୍ତ, ଜଣେ ଧନୀ ଏବଂ ଆନନ୍ଦପ୍ରିୟ ସେନାପତି ଏବଂ କୁମାରଗିରି, ଜଣେ ପୂଜ୍ୟ ତପସ୍ୱୀ ସହିତ।ଉପନ୍ୟାସଟି ଗୁରୁ ରତ୍ନାକରଙ୍କ ଦୁଇ ଶିଷ୍ୟ, ଶ୍ୱେତାଙ୍କ ଏବଂ ବିଶାଲଦେବଙ୍କ ସହିତ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ, ଯେଉଁମାନେ ପାପ ଏବଂ ପୁଣ୍ୟର ପ୍ରକୃତ ସ୍ୱରୂପ ବୁଝିବା ପାଇଁ ଜଗତକୁ ପଠାଯାଇଥାଏ। ଶ୍ୱେତାଙ୍କ ବୀଜଗୁପ୍ତଙ୍କ ସହିତ ରହିବାକୁ ଯାଆନ୍ତି, ଯେତେବେଳେ ବିଶାଲଦେବ କୁମାରଗିରିକୁ ଯାଆନ୍ତି। ଏହି ଭିନ୍ନ ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷଙ୍କ ସହିତ ସେମାନଙ୍କର ଅଭିଜ୍ଞତା, ଏବଂ ବିଶେଷକରି ଚିତ୍ରଲେଖାଙ୍କ ସହିତ, ସେମାନଙ୍କୁ ନୈତିକତାର ପାରମ୍ପରିକ ଧାରଣା ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇବାକୁ ପ୍ରେରଣା ଦିଏ।
ଚିତ୍ରଲେଖା ନିଜେ ଜଣେ ଜଟିଳ ଏବଂ ସ୍ୱାଧୀନ ମହିଳା ଯିଏ ସାମାଜିକ ଷ୍ଟେରିଓଟାଇପ୍‌ଗୁଡ଼ିକୁ ବିରୋଧ କରନ୍ତି। ତାଙ୍କର ପାରସ୍ପରିକ କ୍ରିୟା ଏବଂ ସମ୍ପର୍କ ପୁସ୍ତକର ଦାର୍ଶନିକ ଅନୁସନ୍ଧାନକୁ ପ୍ରେରଣା ଦିଏ, ଯାହା ଚରିତ୍ର ଏବଂ ପାଠକମାନଙ୍କୁ ପ୍ରେମ, କାମନା, ତ୍ୟାଗ, ଆସକ୍ତି, ତ୍ୟାଗ ଏବଂ ପାପ ଏବଂ ପୁଣ୍ୟ ପ୍ରାୟତଃ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଏବଂ ପରିସ୍ଥିତି ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥାଏ ଏହି ଧାରଣା ଉପରେ ଚିନ୍ତନ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରେ।ଶେଷରେ, “ଚିତ୍ରଲେଖା” ମାନବ ପ୍ରକୃତିର ଏକ ଗଭୀର ଅନୁସନ୍ଧାନ, ଯାହା ପ୍ରଶ୍ନ କରେ ଯେ “ପାପ” ପ୍ରକୃତରେ ଏକ ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ମନ୍ଦ ଭାବରେ ଅଛି କି ନାହିଁ ନା ଏହା କେବଳ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ଏବଂ ପରିସ୍ଥିତିର ବିଷୟ, କାରଣ ଚରିତ୍ରମାନେ ସେମାନଙ୍କର ଇଚ୍ଛା, ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱ ଏବଂ ଆତ୍ମ-ଆବିଷ୍କାରର ପଥକୁ ନେଭିଗେଟ୍ କରନ୍ତି।
“Chitralekha” is a captivating philosophical-historical novel by Bhagwati Charan Verma, set in ancient India during the Mauryan Empire. The story primarily revolves around the enigmatic dancer Chitralekha and her relationships with two contrasting men: Beejgupta, a wealthy and pleasure-seeking general, and Kumargiri, a revered ascetic.The novel begins with two disciples of Guru Ratnakar, Shwetank and Vishaldev, who are sent into the world to understand the true nature of sin and virtue. Shwetank goes to live with Beejgupta, while Vishaldev goes to Kumargiri. Their experiences with these vastly different individuals, and particularly with Chitralekha, lead them to question conventional notions of morality.Chitralekha herself is a complex and independent woman who defies societal stereotypes. Her interactions and relationships drive much of the philosophical exploration in the book, pushing characters and readers to ponder themes of love, lust, sacrifice, attachment, renunciation, and the idea that sin and virtue are often subjective and influenced by circumstances.Ultimately, “Chitralekha” is a profound exploration of human nature, questioning whether “sin” truly exists as an inherent evil or if it is merely a matter of perspective and circumstance, as the characters navigate their desires, dilemmas, and the path to self-discovery.